De Cisterciënzerzusters in Gent

De vroegste sporen van de Cisterciënzerzusters van Gent vinden we terug in 1228, bij de stichting van de abdij èn het hospitaal "de Bijloke." Doorheen de geschiedenis van de Bijloke lezen we vervolgens een niet aflatende tragiek af van oorlogen, tyfus, cholera, pestepidemieën, overstromingen en andere ellende. In 1578 worden de zusters uit de Bijloke verjaagd, in 1807 een tweede maal.

De oude religieuze verwijzingen werden mooi verwerkt in het hedendaagse design van de gebouwen van de Refuge

'de Refuge' als heelkundige kliniek en kraamkliniek

Wegens de aanhoudende problemen besloten de zusters uit te zien naar een ander onderkomen. In juli 1871 kochten ze de fabriek Van Caeneghem aan, tussen de huidige Bijlokevest en de Coupure. Op 8 april 1874 namen de eerste zusters hun intrek in het nieuwe klooster, dat onder Gentenaars de veelbetekenende roepnaam 'de Refuge' kreeg en zich geleidelijk ontwikkelde tot een gerenommeerde heelkundige kliniek en kraamkliniek.

In het begin van de jaren 1970, honderd jaar na de eerste start, werd duidelijk dat de gebouwen van de Refuge niet meer voldeden aan de eisen van een modern ziekenhuis. In '82 werd de uitbating dan ook stopgezet en werden alle bedden overgenomen door het ziekenhuis Maria Middelares.

De binnenzijde van de kapel in woonzorgcentrum de Refuge in Gent

Toevlucht van maria

Op 14 februari 1983 richtten de Cisterciënzerzusters van Gent de vzw Rustoord Toevlucht van Maria op. Daarnaast zijn ze actief in verscheidene zorg- en onderwijsinstellingen, met name in het AZ Maria Middelares & Sint-Jozef, in BenedictusPoort en in een kinderdagverblijf en een centrum voor kinderzorg en gezinsondersteuning in Nazareth.

Naast de woonzorgcentra aan de Coupure omvat de Refuge ook een centrum voor kortverblijf, een dagverzorgingscentrum en assistentiewoningen.

woonzorgcentrum de Refuge

Voorgevel van het gebouw de Refuge aan de Coupure Gent met Mariabeeld

Dorp in de stad

Onder leiding van de Cisterciënzerzusters wordt in 2018 een 'modern begijnhof' opgericht aan de Maagdestraat in centrum Gent. Een kleinschalig woonproject met 30 assistentiewoningen rond een centraal dorpsplein met kapel. Op de site komt ook een afdeling van Sint-Rafael, een school voor leerlingen met een visuele beperking.

De Zusterkens der Armen openden in 1880 in de Maagdestraat het rusthuis Sint-Jozef. Ze bouwden er een ijzergieterij en de stoommachinefabriek Ghyselinck-Drubbele voor om. In 1900 woonden er 300 bejaarden. Toen door de strengere wetgeving opnieuw aanpassingen nodig waren, besloten ze niet meer te investeren. In 2007 verlieten de zusters de Maagdestraat.

Het rusthuis kwam in handen van de congregatie van de Cisterciënzerzusters en werd gesloopt om plaats te maken voor dit 'dorp in de stad' in een oase van groen.

dorp in de stad

Voorgevel kapel in Dorp in de Stad van De Refuge